Alkohol a problemy psychiczne

Część osób próbuje poprawić sobie nastrój czy poradzić sobie z problemami psychicznymi. Prawda jest jednak taka, że w ten sposób można wpędzić siebie w jeszcze większe problemy.

Krótko o działaniu alkoholu

Alkohol w pierwszej fazie działa pobudzająco i poprawia nastrój. Im więcej się go wypije, tym coraz bardziej odczuwalny staje się jego szkodliwy wpływ na układ nerwowy. Pogarsza się myślenie, trafność spostrzegania, kontrola nad motoryką i koordynacja. Łatwo wtedy o wypadek. Warto jednocześnie pamiętać, że nawet jeżeli do tego nie dojdzie, alkohol wpływa na naszą psychikę. U niektórych osób pojawiają się agresywne zachowania, u innych – przygnębienie. W dłuższej perspektywie nadmierne picie alkoholu może prowadzić do pogorszenia nastroju, stanów depresyjnych i lękowych. Nadmierne picie alkoholu i upijanie się w okresie dorastania upośledza kształtowanie struktur mózgowych i zakłóca ich prawidłowy rozwój.

„Samoleczenie” problemów psychicznych alkoholem

Na początku wypicie alkoholu może wydawać się prostym sposobem na opanowanie przykrych emocji, np. złości czy przygnębienia. Chwilowo może poprawić nastrój, łagodzić lęk czy smutek. W dłuższej perspektywie alkohol nie przynosi ulgi i tylko pogarsza samopoczucie. Pogłębia się stan obniżonego nastroju i lęk, co można odczuć po wytrzeźwieniu. Dlatego alkohol jest szczególnie ryzykowny dla osób, które zmagają się z problemami psychicznymi. Powoduje bowiem pogorszenie kondycji psychicznej. Wiąże się to m.in. z tym, że alkohol wchodzi w niebezpieczne interakcje z lekami i osłabia lub w inny sposób zmienia ich działanie. Może więc utrudniać leczenie problemów zdrowia psychicznego, a jeśli uda się opanować chorobę, picie alkoholu może spowodować z kolei jej nawrót. Osoby, które w przeszłości zmagały się z problemami psychicznymi, są nimi obciążone rodzinnie lub są w trakcie leczenia psychiatrycznego, są zdecydowanie bardziej narażone na negatywne skutki picia alkoholu.

Picie alkoholu może zwiększać ryzyko prób samobójczych¹. Dotyczy to zwłaszcza osób, które zmagają się z myślami samobójczymi. Według danych na jedno samobójstwo przypada co najmniej 20 prób samobójczych, głównie poprzez przedawkowanie ilości alkoholu wypitego na raz². Szacuje się, że u osób uzależnionych od alkoholu ryzyko podjęcia próby samobójczej jest 16 razy większe w przypadku kobiet i 9 razy większe w odniesieniu do mężczyzn³. Z jednej strony stany depresyjne czy lękowe mogą prowadzić do nadużywania alkoholu. Z drugiej – nadużywanie alkoholu może przyczyniać się do pogłębienia stanów depresyjnych. To podwyższone ryzyko nie ogranicza się jednak tylko do osób uzależnionych od alkoholu. Ktoś, kto na co dzień doświadcza stanów depresyjnych, w sytuacji kryzysu – np. bolesnego zawodu, będąc pod wpływem alkoholu, pod wpływem impulsu może zdecydować się na coś, czego nie zrobiłby na trzeźwo, np. zrobić sobie krzywdę.